جنگ داخلی سوریه یا بحران سوریه به یک سری تظاهرات گسترده و در نهایت درگیری‌های نظامی در کشور سوریه گفته می‌شود که از ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ شروع شده‌است که تأثیرگرفته از تحولات سیاسی منطقه خاورمیانه موسوم به بهار عربی است.۱۳۱۴ مخالفان مسلح حکومت سوریه از گروه‌های متعددی تشکیل می‌شوند. ارتش آزاد سوریه که در سال ۲۰۱۱ توسط نظامیان جداشده از ارتش سوریه تشکیل شد، جبهه نصرت که شاخه رسمی القاعده در سوریه است مهمترین گروه‌های اپوزیسیون سوریه هستند. داعش که بر بخش‌های شرقی سوریه حکومت می‌کند و حدود نیمی از خاک این کشور را در کنترل دارد هم با دولت سوریه و عراق و هم با اپوزیسیون سوریه درگیر جنگ شده‌است.۱۵۱۶ تعداد قربانیان جنگ تا سال ۲۰۱۵ بین ۲۲۰ هزار نفر (برآورد سازمان ملل) تا ۳۱۰ هزار نفر (برآورد دیده‌بان حقوق بشر) بوده‌است. حدود ۷ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر خانه خود را از دست داده‌اند. از این تعداد ۱.۷ میلیون نفر به ترکیه، ۱.۲ میلیون نفر به لبنان، ۶۲۵ هزار نفر به اردن و ۲۴۵ هزار نفر به عراق پناهنده شده‌اند.۱۷ احزاب کرد پرچمی که در مناطق کردنشین سوریه از سال ۲۰۱۲ مورد استفاده قرار می‌گیرد و اغلب آن‌را به همراه پرچم کردستان به کار می‌برند. البته پرچم کردستان در سوریه ممنوع اعلام شده و از آن هم در جنگ داخلی سوریه استفاده شده.۴۶۴۷ گروه‌های کرد به دنبال استیفای حقوق مدنی اقلیت کرد کشور بودند، اما مقامات حکومتی خطر بالقوه بدل شدن آنان به یک نیروی سیاسی اثرگذار را با حبس رهبران و ساکت کردن طوایف کُرد پاسخ دادند. کرد ها هم اکنون در جنگ با داعش ، متحد دولت هستند. از سال ۲۰۱۲ کرد ها در سوریه به عنوان قوم به رسمیت شناخته شدند. کمیته هماهنگی ملی این کمیته در سپتامبر ۲۰۱۱ و از میان گروه‌های سیاسی مخالف درون خود سوریه تشکیل شده‌است. منادی دگرگونی مسالمت‌آمیز است، با مداخله نظامی مخالفت می‌کند و علی‌الظاهر معتقد است اعضای حکومت فعلی می‌توانند در دوران گذار نقش مثبتی ایفا کنند. بنا به گفته این اعضای کمیته، آنان نگران این هستند که سرنگونی حکومت موجب آشوب در کشور شود. حسن عبدالعظیم، از شخصیت‌های باسابقه اپوزیسیون، می‌گوید: «ما مداخله خارجی را رد می‌کنیم و به زعم ما خطر آن به اندازه استبداد داخلی است. ما هر دوی آن‌ها را مردود می‌دانیم».۴۸ ارتش آزاد سوریه نوشتار اصلی: ارتش آزاد سوریه ارتش آزاد سوریه شماری از نظامیان جدا شده از ارتش دولت بشار اسد هستند و سرهنگ ریاض الاسد، رهبری ارتش آزاد سوریه را به عهده دارد. نیروی موسوم به “ارتش آزاد سوریه” در ماه اوت سال ۲۰۱۱ توسط گروهی از نظامیان فراری و با هدف حمایت از غیرنظامیان در برابر حملات ارتش سوریه و تلاش برای سرنگونی حکومت بشار اسد تشکیل شد.۴۹ هم چنین در ژانویه ۲۰۱۲ اعلام شد؛ افسران برجسته جدا شده از ارتش خود را برای تشکیل شورای فرماندهی نظامی آماده می‌کنند. سرهنگ ریاض الاسد، رهبر ارتش آزاد سوریه و ژنرال مصطفی احمد شیخ از افسران برجسته ارتش سوریه، فرماندهی این شورا را برعهده می‌گیرند. ارتش آزاد سوریه ژانویه ۲۰۱۲ شهر الزَبَدانی در جنوب‌غربی این کشور و در نزدیکی مرز لبنان را به کنترل خود درآورد. این شهر در ۳۰ کیلومتری شمال غربی دمشق قرار دارد.۵۰۵۱۵۲ شورای ملی سوریه نوشتار اصلی: شورای ملی سوریه شورای ملی سوریه با گرد هم آمدن گروه‌های متفاوتی از مجموعه اپوزیسیون از نیمه دوم ۲۰۱۱ و در ترکیه آغاز به کار کرده‌است. برهان غلیون، رئیس شورا می‌گوید که این شورا «نیروهای اپوزیسیون را متحد می‌کند». شورای ملی سوریه ائتلافی از هفت گروه مخالف حکومت سوریه‌است که با هدف ارائه جایگزینی معتبر برای حکومت بشار اسد تشکیل شده‌است. اعضای این شورا عبارتند از: بیانیه تغییر دموکراتیک دمشق:گروهی برآمده از جنبشی که در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ و به اصطلاح «بهار دمشق» خواهان اصلاحات دموکراتیک وسیع شد و از سوی حکومت سرکوب شد. اخوان‌المسلمین. کمیته‌های هماهنگی محلی:جریان‌هایی متشکل از شهروندان عادی که تظاهرات را در اقصی نقاط کشور هدایت می‌کنند. کمیسیون عمومی انقلاب سوریه: ائتلافی از ۴۰ گروه از میان توده‌های مردم. احزاب کرد، رهبران طوایف و چهره‌های مستقل.۵۳ در ۱ آوریل ۲۰۱۲ کشورهای شرکت‌کننده در دومین نشت دوستان مردم سوریه (بیش از ۸۰ کشور جهان) این شورا را به عنوان نمایندهٔ قانونی مردم سوریه به رسمیت شناختند.۵۴ گروه دوستان سوریه نوشتار اصلی: گروه دوستان سوریه گروه دوستان سوریه مجموعه‌ای از کشورها و نهاد بین‌المللی برای پیدا کردن راه حلی برای بحران سوریه، خارج از شورای امنیت، پس از آنکه چین و روسیه قطعنامه مرتبطی در مورد سوریه را وتو کردند، می‌باشند. این اولین بار توسط نیکلای سارکوزی۵۵ رئیس جمهور فرانسه مطرح شد، اولین نشست آن در ۲۴ فوریه ۲۰۱۲ در تونس برگزار شد.۵۶ جلسه دوم در تاریخ ۱ آوریل ۲۰۱۲ در شهر استانبول ترکیه انجام پذیرفت.۵۷ توافق گروه‌های مخالف بشار اسد کاریکاتوری از وضعیت بشار اسد کشیده شده توسط کارلوس لاتوف. دو بال اصلی انقلاب سوریه، «شورای ملی سوریه» به رهبری «برهان غلیون» و «شورای هماهنگی انقلاب سوریه» به مدیریت «هیثم تنسیق» و «حَیّم مانّا» در اواخر دسامبر ۲۰۱۱ در قاهره مصر توافق کردند تا به طور مشترک انقلاب سوریه را راهبری و دربارهٔ چگونگی فرایند ادامهٔ اعتراض‌ها تصمیم‌گیری کنند. موافقت‌نامهٔ این دو گروه با حضور «نبیل عربی»، دبیرکل اتحادیه عرب به امضا رسید و رسمیت یافت.۵۸ این دو جریان عمده مخالف دولت بشار اسد؛ ضمن تسریع و تسهیل روند تغییر حکومت، مانع از مداخله نظامی خارجی در کشور می‌شود. در این سند هردو ی این جریانها بر تقویت و حمایت از «ارتش آزاد سوریه» تأکید کردند. بموجب این توافقنامه پس از سقوط دولت بشار اسد یک دولت انتقالی تا مرحله انتخابات قدرت را به دست گرفته و کشور را اداره خواهد کرد. عبدالعظم، رهبر «کمیته هماهنگی ملی سوریه» به خبرنگار فرانس پرس گفت: «هدف از این اتحاد، از جمله یافتن فصل مشترک و حصول توافق روی آن تغییرات بنیادی است که باید پس از سقوط حکومت بشار اسد انجام یابد.» «شورای ملی سوریه» در اجلاس استانبول ترکیه هم تشکیل شد و مرکب از نزدیک ۲۳۰ سازمان و چهره سیاسی مخالف دولت بشار اسد است که قریب یکصد نفر آن در داخل سوریه بسر می‌برند و بیشتر از احزاب و سازمانهای قدیمی مخالف دولت بشار اسد مثل اخوان المسلمین و برخی جریان‌های لیبرال تشکیل شده‌است و «کمیته هماهنگی ملی سوریه» که فقط در داخل سوریه فعالیت دارد و از جنبش خود جوش جوانان فیس بوکی و توئیتری تشکیل شده‌است و سازمانده اصلی مبارزات داخلی درون سوریه می‌باشد.۵۹ در دسامبر ۲۰۱۱ بزرگترین کنگره مخالفان بشار اسد در تونس تشکیل شد. برهان غلیون پیش از آغاز کنگره با رئیس جمهور جدید تونس، منصف مرزوقی دیدار و گفتگو کرد. هم چنین عبدالله ترکمانی، یکی از سخنگویان شورای ملی سوریه به خبرگزاری آلمان گفت، این شورا از جامعه جهانی می‌خواهد برای حفاظت از جان شهروندان معترض سوری اقدام کند.۶۰ عبده حسام الدین معاون وزیر نفت دولت بشار اسد، در یک پیام ویدیوئی که شامگاه ۷ مارس ۲۰۱۲ در شبکه یوتیوب منتشر شد اعلام کرد که تصمیم گرفته‌است از عضویت در دولت این کشور کناره گیری کند و "به انقلاب ملت سوریه" بپیوندد.۶۱ اصلاح قانون اساسی نوشتار اصلی: همه‌پرسی قانون اساسی سوریه ۱۳۹۰ در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۹۰ در سوریه پیش‌نویس قانون اساسی نوین به همه‌پرسی گذاشته شد. قانون اساسی جدید اختیارات حزب بعث سوریه را محدود می‌کند و رییس‌جمهور بیش از دو دوره حق ریاست ندارد. همه‌پرسی با مشارکت ۵۷٫۴٪ و موافقت ۸۹٫۴٪ درصد رای‌دهندگان (برآیند موافقت ۵۱٫۳٪ واجدان شرایط) رای آورد. عنوان شده‌بود که در پی ناامنی در برخی نقطه‌ها مردم نتوانستند همه در همه‌پرسی شرکت کنند.نیازمند منبع مواضع و واکنش‌ها مواضع ایران نوشتار(های) وابسته: جنگ نیابتی ایران و اسرائیل، مواضع ایران در برابر جنگ داخلی سوریه و روابط ایران و سوریه آیت الله سید علی خامنه‌ای رهبر ایران در موضع‌گیری‌ای رسمی گفت: موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال سوریه، حمایت از هرگونه اصلاحات به نفع مردم این کشور و مخالفت با دخالت امریکا و کشورهای دنباله رو آن، در مسائل داخلی سوریه‌است. اخبار مرتبط در ویکی‌خبر: رهبری ایران: موضع ایران در برابر سوریه؛ حمایت از هر اصلاحاتی به سود مردم، مخالفت با دخالت آمریکا و کشورهای دنباله‌روشدر مسایل داخلی سوریه در ایران موضعگیری‌های متفاوتی نسبت به درگیری‌های سوریه نشان داده شده‌است. از طرفی گروه‌های اصلاح‌طلب، جنبش سبز و گروه‌های اپوزیسیون جمهوری اسلامی با صدور بیانیه‌هایی، همراهی خود با «انقلاب مردم سوریه» را نشان دادند و از طرف دیگر جمهوری اسلامی بر پشتیبانی خود از بشار اسد و حکومت فعلی ادامه داده‌است. فعالان جنبش سبز با ایجاد کمپین اسد باید برود از مردم سوریه پشتیبانی کردند. البته این حمایت‌ها در تغییر سیاست‌خارجی جمهوری اسلامی ایران نسبت به حکومت اسد تاثیری نداشت و در نهایت پشتیبانی جمهوری اسلامی ایران از بشار اسد سبب شد تا نیروی انتظامی ایران همراه با اسماعیل احمدی مقدم و احمدرضا رادان، فرمانده و جانشین فرمانده این نیرو، به اتهام کمک به دولت بشار اسد در سرکوب معترضان سوریه از سوی دولت امریکا تحریم شوند.۶۲ مقامات آمریکایی نیز در روز ۲۳ دی ماه ۱۳۹۰ اعلام کردند که دولت جمهوری اسلامی ایران توسط قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای کمک به سرکوب اعتراضات ضد حکومتی در سوریه، سلاح در اختیار دولت بشار اسد قرار می‌دهد.۶۳۶۴ سید علی خامنه‌ای نیز در مورد اعتراضات سوریه اعلام کرد:۶۵ امروز آمریکا برای شبیه‌سازی کاری که در مصر و در تونس و در یمن و در لیبی و امثال این‌ها انجام گرفته‌است، متوجه شده‌است که سوریه را - که در خط مقاومت است - دچار مشکل کند. ماهیت قضیه در سوریه با ماهیت قضیه در این کشورها متفاوت است. در این کشورها حرکت ضد آمریکا و ضد صهیونیسم بود، اما در سوریه دست آمریکا آشکار و مشهود است؛ صهیونیست‌ها دنبال قضیه هستند. ما نباید اشتباه کنیم. ما نباید معیار را فراموش کنیم. آنجائی که حرکت ضد آمریکا و ضد صهیونیسم است، آن حرکت، حرکت اصیل و مردمی است؛ آنجائی که شعارها به نفع آمریکا و صهیونیسم است، آنجا حرکت انحرافی است. ما این منطق را، این بیان را، این روشنگری را حفظ خواهیم کرد. همچنین ایران درخواست میانجیگری میان گروه‌های مخالف و حکومت سوریه را مطرح کرد و فرمول تشکیل حکومتی با چهار وزیر از گروه‌های مخالف در مقابل انصراف از درخواست برکناری بشار اسد را پیشنهاد کرد که این پیشنهاد با مخالفت اخوان‌المسلمین سوریه مواجه شد.۶۶ اسماعیل قاآنی، جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه، حضور نظامی ایران در سوریه را تایید کرد و گفت این دخالت برای جلوگیری از «کشتار مردم» است. اسماعیل قاآنی، به خبرگزاری ایسنا گفت: "نیروی قدس در سوریه «حضور مؤثر» دارد و با این حضور «به طور فیزیکی و غیرفیزیکی جلو کشتارهای بزرگ در سوریه گرفته شد»."۶۷ شورای ملی سوریه ۱۲ خرداد ۱۳۹۱، اعلام کرد که ایران «میلیاردها دلار پول از طریق بانک‌های لبنان و عراق» به حکومت بشار اسد می‌فرستد و «در تلاش برای افروختن شعله‌های جنگ داخلی در سوریه شریک جرم است».۶۸ محمود نبویان نماینده مجلس ایران،در ۲۳ بهمن ۹۲ گفت:"۱۵۰ هزار سوری را به ایران آوردیم و به آن‌ها آموزش نظامی دادیم و ۱۵۰ هزار نفر را همان‌جا آموزش داده و ۵۰ هزار نیروی حزب‌الله را به آن‌جا فرستادیم."۶۹ همچنین جواد کریمی قدوسی، عضو کمیسیون امنیت ملی ایران در ۱۲ آبان ۹۲ در مشهد گفت: "صدها گردان از ایران در سوریه وجود دارد، هر چند خبر پیروزی‌های ارتش سوریه را از زبان یک فرمانده سوری می‌شنوید، اما پشت پرده آن نیروهای ایرانی قرار دارند."۷۰ این سخنان، تکذیب رمضان شریف، مسئول روابط عمومی سپاه پاسداران را به دنبال داشت که گفت: "ایران هیچگونه گردان سازمانی در سوریه ندارد و تنها برای انتقال تجارب دفاعی خود به مدافعان این کشور حضور مستشاری دارد". تا بهمن ماه ۹۲، مطابق آنچه به صورت رسمی اعلام شده است، دست کم ۱۵ نفر از اعضای سپاه پاسداران در سوریه کشته شده اند.۷۱ همچنین سپاه پاسداران به آموزش و اعزام اتباع خارجه مقیم ایران برای جنگ در سوریه میپردازد که از میان آنها مطابق اعلان رسمی، تا آذر ۹۲، تعداد ۱۰ نفر از اتباع افغان در سوریه کشته و در ایران دفن شده اند.۷۲ در فروردین ۱۳۹۳ (آوریل ۲۰۱۴)، فرماندۀ وقت نیروی هوایی سپاه پاسداران اعلام کرد که ایران مانع سقوط حکومت بشار اسد شده است .۷۳ در ۳۰ فروردین ۱۳۹۳ ( ۱۹ آوریل ۲۰۱۴ ) محمد پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: سپاه پاسداران در سوریه حضور نظامی ندارد بلکه حضور مستشاری دارد. وی حضور مستشاری سپاه پاسداران در سوریه را شکل‌گیری آنچه بسیج مردمی در کنار ارتش سوریه و برای مقابله با جریانات تکفیری نامید، دانست. موضع حماس اسماعیل هنیه نخست‌وزیر فلسطین و از رهبران ارشد حماس در سخنرانی خود روز جمعه ۲۴ فوریه ۲۰۱۲ در مسجد الازهر قاهره به طور علنی از معترضان و مخالفان حکومت سوریه حمایت کرد. و ضمن به کار بردن لفظ نبرد حماسی مردم سوریه برای دموکراسی، آن را در خور ستایش دانست. همزمان با سخنرانی هنیه در قاهره، یکی دیگری از اعضای ارشد حماس صلاح ال برداویل در سخنرانی خود در غزه ضمن حمایت از مردم سوریه اظهار کرد: «هیچ عامل سیاسی موجب نادیده گرفتن اتفاقات سوریه نمی‌شود.»۷۴۷۵ موضع ترکیه رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه در آوریل ۲۰۱۲ در سخنانی تهدید کرد که اگر سوریه آتش بس را نادیده بگیرد، آنکارا خود وارد عمل می‌شود. ترکیه صبورانه منتظر می‌ماند تا ببیند که آیا سوریه به آتش بس عمل می‌کند یا نه، اما اگر دمشق آتش بس را نادیده بگیرد ما آماده اقدام هستیم.۷۶ ترکیه که از مخالفان بشار اسد حمایت می‌کند، خواستار ایجاد یک «دالان بشردوستانه» در خاک سوریه شد که با توجه به مواضع دمشق بدون دخالت نظامی امکان‌پذیر نخواهد بود. رجب طیب اردوغان، با دفاع از تشکیل یک «دالان بشردوستانه» در خاک سوریه در پارلمان این کشور گفته بود: «پدر بشار اسد برای اعمالش در این دنیا بازخواست نشد اما پسر او برای این کشتار حساب پس خواهد داد.» ترکیه هم چنین سفیر ایران در آنکارا را به دلیل اظهارات مقام‌های ایرانی درباره کنفرانس گروه دوستان سوریه احضار کرد.۷۷ احمد داوود اغلو وزیر امور خارجه ترکیه در نشستی خبری درپایان کنفرانس گروه دوستان سوریه در استانبول گفت: «به نظام سوریه اجازه سوء استفاده از فرصت‌ها نمی‌دهیم. این آخرین فرصت است که به این نظام داده می‌شود.» احمد داوداغلو همچنین وضعیت سوریه را به وضعیت بوسنی تشبیه کرد و گفت: «در بوسنی جامعه جهانی بیش از اندازه تعلل کرد. از همین رو بسیاری از مردم کشته شدند. در سوریه جامعه جهانی نباید چنین تعللی از خود نشان دهد. باید بی‌درنگ اقدام کنیم.»۷۸ موضع القاعده ایمن الظواهری، رهبر القاعده، از مخالفان بشار اسد در سوریه حمایت کرد. او در پیامی ویدیویی خطاب به مخالفان دولت سوریه گفت که به حمایت کشورهای عرب و غرب تکیه نکنند. او همچنین دولت سوریه را رژیمی سرطانی توصیف کرد که مردم آزاد سوریه را از پا درمی‌آورد.۷۹ موضع اتحادیه عرب اتحادیه عرب در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۲ اعلام کرد تا زمانی که سوریه طرح اعراب را برای توقف سرکوب مرگبار مخالفان سیاسی اجرا نکند، هیئت سوری حق حضور در نشستهای اتحادیه عرب را نخواهد داشت.۸۰ اتحادیه عرب در ۳۰ مارس ۲۰۱۲ نیز خواستار کناره گیری بشار اسد از قدرت شد. رهبران شرکت کننده در اجلاس عالی اتحادیه عرب خواستار اجرای فوری و کامل طرح صلح کوفی عنان برای پایان دادن به بحران سوریه شدند.۸۱ موضع سازمان ملل متحد دبیر کل سازمان ملل متحد بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز پنج‌شنبه ۸ اسفند ۱۳۹۲، در بیستمین سالگرد نسل کشی روآندا، جنگ داخلی سوریه را مشابه نسل‌کشی در روآندا خوانده و پاسخ جهان به آن را «شکست» و «شرم‌آور» توصیف کرد. وی هر دوی این اتفاقات را درگیری‌هایی توصیف کرد که جامعۀ بین‌المللی در حل و فصل بحران‌های مرگبار آن شکست خورده است. وی همچنین در تاریخ ۲۳ آوریل ۲۰۱۴ (۳ اردیبهشت ۱۳۹۳) در دومین گزارش ماهانۀ خود، خواستار اقدام شورای امنیت برای پایان دادن به نقض قوانین بین‌المللی توسط هر دو طرف درگیر در بحران سوریه شد و به ۱۵ عضو شورای امنیت گفت که طرفین درگیر در جنگ سوریه، به درخواست این سازمان برای ارائه کمک‌های انسان‌دوستانه به این کشور عمل نکرده‌اند. شورای امنیت سازمان ملل متحد پس از اینکه اتحادیه عرب اعلام کرد که حضور بازرسان در سوریه بی فایده‌است، در شورای امنیت پس از پنج روز رایزنی، سرانجام در ۴ فوریه ۲۰۱۲ و پس از گذشت یازده ماه از خیزش سوریه، دولت‌های چین و روسیه با قطعنامه‌ای که پایان حکومت بشار اسد را خواسته بود مخالفت و آن را وتو کردند.۸۲ همچنین شورای امنیت سازمان ملل متحد در ۱۱ اسفند ۱۳۹۰ (۱ مارس ۲۰۱۲)، از دولت سوریه خواست فوراً به والری آموس نماینده این سازمان در کمک رسانی به آسیب دیدگان اجازه ورود به سوریه را بدهد.۸۳ مجمع عمومی سازمان ملل متحد مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۷ فوریه ۲۰۱۲، با تصویب قطعنامه‌ای یازده ماه سرکوبی معترضان در سوریه را محکوم کرد. قطعنامهٔ تصویب شده در مجمع عمومی از دولت بشار اسد می‌خواهد که ظرف ۱۵ روز طرح اتحادیهٔ عرب را اجرایی کند. اتحادیهٔ عرب خواستار کناره گیری بشار اسد از ریاست جمهوری و انتقال قدرت به معاونش بود. ۱۳۷ کشور که به این قطعنامه رأی مثبت دادند، خواستار پایان خشونت‌ها در سوریه شده‌اند. ۱۲ کشور از جمله ایران، روسیه، چین، کوبا، ونزوئلا و کره شمالی به این قطعنامه رای منفی دادند.۸۴۸۵ شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در جلسه روز ۱۱ اسفند ۱۳۹۰ (۱ مارس ۲۰۱۲)، قطعنامه‌ای را تصویب کرد که در آن حکومت سوریه به خاطر «اقدام سازمان یافته در نقض گسترده حقوق بشر و خشونت علیه شهروندان غیرنظامی آن کشور» محکوم شد. این قطعنامه همچنین خواسته‌است که دولت سوریه به سازمان‌های امدادرسانی بین‌المللی امکان دسترسی کامل و کمک به کسانی را بدهد که به دلیل اقدامات نیروهای دولتی در شرایط دشواری قرار گرفته‌اند. پیش نویس این قطعنامه توسط ترکیه تهیه و در جلسه شورا مطرح شده بود و سی و هفت کشور به آن رای مثبت و تنها سه کشور به آن رای منفی دادند.۸۶ نمایندۀ ویژۀ دبیرکل سازمان ملل متحد رادیکا کوماراسوامی، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور مربوط به کودکان در درگیری‌های مسلحانه، در گزارشی به تاریخ ۱۲ ژوئن ۲۰۱۲ میلادی، در مورد شرایط کودکان سوری در جریان خیزش مردم سوریه مدعی شد که کودکان سوری در بازداشتگاه‌های نیروهای امنیتی حکومت سوریه شکنجه و در جریان کشتار غیرنظامیان کشته می‌شوند.۸۷وی هم‌چنین نیروهای دولتی در سوریه را متهم کرد که «کودکان را مجبور می‌کنند تا روی تانک‌های ارتش سوار شوند تا مخالفان مسلح نتوانند به تانک‌ها حمله کنند».۸۸ یونیسف در ۱۱ مارس ۲۰۱۴، صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل در گزارشی اعلام کرد تعداد کودکانی که در سومین سال جنگ در سوریه آسیب دیده‌اند، دو برابر شده، آمار کودکانی که از مارس سال قبل تحت تاثیر این جنگ قرار گرفته‌اند از دو میلیون به پنج میلیون و ۵۰۰ هزار نفر رسیده و حدود یک میلیون کودک در مناطق و شهرهای محاصره شده به غذا، دارو و کمک‌های بشردوستانه دسترسی ندارند. همچنین این صندوق خواستار پایان سریع خشونت‌ها و امکان دسترسی امداگران به کودکانی شد که در شهرهای مناطق مختلف در محاصره بودند و در مورد شرایط آینده پنج و نیم میلیون کودک داخل سوریه و یا در کمپ‌های پناهندگان در کشورهای همسایه هشدار داد. برنامۀ جهانی غذای سازمان ملل متحد در آوریل ۲۰۱۴، برنامۀ جهانی غذای سازمان ملل متحد هشدار داد که خشکسالی در سوریه جان میلیون‌ها تن از ساکنان این کشور را تهدید می‌کند و علاوه بر کمبود بودجه به دلیل نرسیدن پول از جانب کشورهای کمک کننده،جنگ شرایط بسیار سختی را برای ارسال کمک های غذایی به وجود آورده است. موضع اتحادیۀ اروپا در تاریخ ۲۳ مه ۲۰۱۱، وزیران خارجۀ کشورهای عضو اتحادیه اروپا، بشار اسد و ۹ شخصیت ارشد حکومت سوریه را به فهرست افراد تحریمی این کشور افزودند. اتحادیه اروپا حدود دو هفته پیش از آن نیز در مورد بلوکه‌کردن دارایی‌ها و ممنوعیت سفر ۱۳ مقام عالی‌رتبۀ سوری از جمله بشار اسد توافق کرده بودند.۸۹۹۰ دولت انتقالی به گفته منابع سازمان ملل متحد، قدرت‌های بزرگ غربی، روسیه و چین از طرح پیشنهادی کوفی عنان، نماینده مشترک سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه، برای پایان دادن به بحران سیاسی پانزده ماهه در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۲، از طریق تشکیل یک دولت انتقالی با شرکت گروه‌ها و شخصیت‌های مختلف حمایت کردند. در طرح کوفی عنان پیشنهاد شده‌است که دولت وحدت ملی با شرکت برخی از مقامات حکومت کنونی و شخصیت‌ها و نمایندگان گروه‌های سیاسی مخالف تشکیل شود و با خاتمه دادن به درگیری مسلحانه، زمینه مشارکت آزاد مردم در تعیین سرنوشت خود را فراهم آورد.۹۱۹۲ گروه‌های اپوزیسیون سوریه در روز ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۲ در نشستی در قاهره توافق کردند که هیثم المالح، ریاست دولت انتقالی سوریه را به عهده گیرد. هیثم المالح مسئولیت تشکیل دولت در تبعید را که مقر آن در قاهره خواهد بود، به عهده گرفت. المالح در گفتگو با خبرگزاری فرانسه گفت: «من مسئولیت تشکیل دولت انتقالی را پذیرفتم و برای تشکیل کابینه با همهٔ گروه‌های اپوزیسیون سوریه در خارج و داخل کشور مشورت خواهم کرد.» المالح که دارای سابقه دفاع از حقوق بشر است، در گفتگو با خبرگزاری فرانسه اضافه کرد: «وقتی بشار اسد از قدرت کناره‌گیری کند یا برکنار شود، نباید در وضعیتی نابسامان و بدون هیچ برنامهٔ سیاسی مشخصی باشیم. هدف از تشکیل این دولت در تبعید، آمادگی برای قبول مسئولیت‌ها و هدایت کشور با برنامه‌ریزی قبلی و هزینه‌های کمتر است.»۹۳۹۴ اعلام جهاد علیه دولت بشار اسد در ۲ می ۲۰۱۳ (۱۲ خرداد ۱۳۹۲)، درپی ادامهٔ جنگ در شهر استراتژیک قُصَیر (در همسایگی لبنان) و دخالت حزب‌الله لبنان در جنگ به سود نیروهای دولتی، یوسف قرضاوی آن حزب را «حزب شیطان» خواند و به مسلمانان، در برابر دولت اسد فتوای جهاد داد.۹۵ نقض حقوق بشر کمیته بین‌المللی نجات، از سازمان‌های امدادرسان در سوریه، میزان تجاوز و خشونت‌های جنسی از سوی دوطرف را در جریان درگیری‌های سوریه را «هولناک» توصیف کرده است.۹۶ در اواسط آوریل ۲۰۱۴، ناوی پیلای، مسئول کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، در گزارشی گسترده شدن شکنجه در زندان‌های دولتی سوریه را محکوم کرد و از استفاده از شکنجه توسط برخی گروه‌های مسلح مخالف اسد هم ابراز تاسف نمود. در مارس ۲۰۱۴ سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرد نیروهای دولت بشار اسد از ترفند گرسنگی دادن غیرنظامیان به عنوان اسلحه ای جنگی علیه مردم سوریه استفاده می‌کنند، دست کم ۱۲۸ هزار آواره در اردوگاه یرموک در دمشق از گرسنگی جان داده‌اند، خانواده‌ها مجبور شده‌اند به دنبال غذا در خیابان‌ها آواره شوند و خود را در معرض گلوله تک تیراندازها قرار دهند. همچنین فیلیپ لوتر، مدیر خاورمیانه سازمان عفو بین‌الملل گفت که نیروهای بشار اسد با گرسنگی دادن غیرنظامیان به عنوان اسلحه جنگی، مرتکب جنایت جنگی شده‌اند و روایت های وحشتناک خانواده هایی که به خوردن سگ و گربه روی آورده‌اند و غیرنظامیانی که هدف گلوله تک تیراندازان قرار گرفته اند در حالی که به دنبال غذا می‌گشته اند به داستان تکراری یرموک تبدیل شده است. گروهی از سازمان‌های خیریه در تحلیل اوضاع کنونی سوریه با بررسی تصاویر ماهواره‌ای، به این نتیجه رسیده‌اند که ۸۳% از چراغ‌هایی که از فضا در سراسر کشور سوریه قابل مشاهده بود، اکنون تاریک شده و دیده نمی‌شود.۹۷ استفاده از جنگ‌افزار شیمیایی حمله شیمیایی در حومه دمشق بویژه غوطی شرقی و غربی در تاریخ ۲۱ اوت سال ۲۰۱۳ (۳۰ مرداد ۱۳۹۲) رخ داد که طی آن بسیاری کشته شدند که بیشتر آن ها زن و کودک بودند. به گزارش مخالفین رژیم اسد ، این حمله را نظام سوریه انجام داده گرچه که هنوز مقصر اصلی این جنایت معلوم نشده است. باراک اوباما که استفاده از سلاح شمیمیایی را خط قرمز معرفی کرده بود سوریه را تهدید به دخالت مستقیم کرد.۹۸ در واکنش به این موضع گیری، بشار اسد با جمع‌آوری، از کار انداختن و نابودی تمام زرادخانه شیمیایی سوریه موافقت کرد. قرار شد این برنامه زیر نظر سازمان ملل متحد و سازمان منع بکارگیری تسلیحات شیمیایی انجام شود. سال گذشته برنامه نابودسازی تسلیحات و مهمات شیمیایی سوریه به پایان رسید.۳۳ با این وجود، سازمان منع بکارگیری تسلیحات شیمیایی از آن زمان تاکنون شواهدی جمع‌آوری کرده است که نشان می‌دهد در حملات نیروهای دولتی به روستاهای تحت کنترل شورشیان در شمال سوریه در فاصله ماه‌های آوریل تا ژوئیه ۲۰۱۴ از مهمات شیمیایی مثل کلر و یا آمونیاک استفاده شده است.۳۳ بر اساس گزارش سالیانۀ وزارت امور خارجه آمریکا در مورد وضعیت حقوق بشر در جهان در سال ۲۰۱۳، که در روز ۸ اسفند ۱۳۹۲ منتشر شد. این واقعه که در آن هزار و چهار صد نفر جان خود را از دست دادند، فجیع‌ترین واقعه بشری در سال ۲۰۱۳ بوده است. واکنش آمریکا جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا اذعان کرد که ۱۴۲۹ نفر در حمله شیمیایی در حومه شرقی دمشق کشته شده‌اند که از میان کشته شدگان ۴۲۶ نفر کودک بودند. باراک اوباما در ادامه واکنشهای امریکا طرح حمله به سوریه را به کنگره ایالات متحده آمریکا برد تا در آنجا برای اقدام نظامی، تصمیم گیری شود.